کریستن سن؛ خاورشناس بزرگ دانمارکی می گويد: ” رفتار مردان نسبت به زنان در ایران باستان همراه با نزاکت بود. زن چه در زندگی خصوصی و چه در زندگی اجتماعی از آزادی کامل برخوردار بود.
زن زرتشتی در قرن اولیه ظهور زرتشت و نیز در زمان هخامنشیان از بیشترین حقوق متعالی برخوردار بود و یکی از درخشان ترین ادوار تاریخی خود را می گذاراند. نمونه کامل این زنان ماندانا مادر کورش بود؛ که بارها کوروش به وجود او افتخار کرده است و حضور زنانی از قبیل آتوسا؛ پانته آ؛ رکسانا ؛ آرتمیز؛ و غیره نمودار حضور فعال زن ایرانی در این دوران است و مشارکت همه جانبه زنان در این عصر چشمگیر است. از حفریات و کشفیات باستان شناسی که در تخت جمشید به عمل آمده٬ الواحی به دست آمد که نشان می دهد در ساختمان تخت جمشید عده زیادی از زنان مانند مردان مشارکت داشته و حقوق و مزایای جنسی از قبیل نان و شراب و غیره؛ مطابق مردان دریافت داشته اند. این الواح هم اکنون در موزه های جهان ضبط است.
بارتلمه مستشرق معروف آلمانی که کتاب ” حقوق زن در زمان ساسانی” را نگاشته؛ مطابق مندرجات آن؛ دختر در انتخاب همسر آزاد بود و اجباری نداشت مردی را که پدرش برای او در نظر گرفته به همسری قبول کند و پدر حق نداشت او را از ارث محروم نماید؛ و یا تنبیه دیگری درباره اش اعمال دارد.
فصل ۱۹ از کتاب ماتیکان هزار دادستان در بند ۳ و ۴ می گوید: ” دختران را بدون رضایت خودشان نمی توان به ازدواج مردی درآورد.” در بند ۲۹ از فصل ۲۸ همین کتاب می گوید: ” پسران و دختران پس از ازدواج در پرداخت قروض و دیون پدر و مادر متوفی خود سهیم و شریکند”
دين باستانی و کيش کهن آريايی – زنان را يکی از ارزشمند ترين اقشار جامعه می دانسته است به طوريکه درکتاب دينی دينکرد آمده است زنانی را که تحصيلات و دوره های قضاوت ديده اند و در کار دادگستری مهارت دارند را بايستی به مردان ترجيح داد و آنان را بر مسند دادگستری نشاند .
در دوران شاهنشاهی هخامنشی زنانی بوده اند که در چندين مورد بالاتر از مردان قرار داشته اند . نمونه بارزآن کتيبه های پرسپوليس ( تخت جمشيد) يا درياسالاری بانو آرتميز است . طبق گفته پرفسور گيل استاين – دکترديويد استروناخ – پرفسور ريچای فرای و پرفسور عليرضا شاپور شهبازی ( موسسه شرق شناسی شيکاگو وموزه ايران باستان ) داريوش بزرگ برای بنا نهادن کاخهای پارسه از زنان به عنوان يکی از مهم ترين نيروهای کاری استفاده می کرد . به شکلی که در چندين مورد کتيبه بدست آمده نوشته شده است که زنی در اينجا مسئولبيش از ١٠٠ نفر کارگرمرد بود و يا زنی ديگر به دليل مهارت شغلی اش حقوقی معادل ٣ مرد دريافت ميکرده است . يا در کتيبه ای ديگر آمده زنان کارگر باردار در ساختن پارسه از حقوق شاهنشاهی برای استراحت وبارداری استفاده کردند .
مطابق قوانین اوستا:
۱- زن حق مالکیت داشته و می توانسته دارای خود را مستقلا اداره کند.
۲- زن می توانسته ولی و یا قیم و نگهدار فرزندان خود باشد.
۳- زن می توانسته مطابق قانون از طرف شوهر خود وارد محاکمه شود؛ و به نام او امور را اداره نماید(در صورت بیماری شوهر)
۴- زن می توانسته از شوهر ستمگر و بدرفتار خود به دادستان شکایت کند و سزای او را بخواهد.
۵- شوهر حق نداشته است بدون اجازه زنش دخترخود را شوهر دهد.
۶- در دادگاه گواهی زن پذیرفته می شد.
۷- زن می توانسته است داور یا وکیل شود.
۸ – زن می توانسته وصی قرار گیرد و تمام اموال خود را وصیت کند.
No comments:
Post a Comment